Ngày nay, nguồn nước cấp cung cấp cho việc sinh hoạt ở nước ta chủ yếu là nguồn nước mặt được lấy từ sông hồ hoặc các nguồn nước ngọt khác. Trải qua quá trình xử lý nước cấp, thì các nguồn nước này được đưa vào hoạt động hằng ngày và công nghiệp. Theo thống kê, hiện nay có hơn 60% tổng công suất các trạm cấp nước tại các đô thị và khu công nghiệp trên cả nước. Với tổng lượng nước cung cấp khoảng 3 triệu m3/ ngày đêm. Nhưng con số này đang đòi hỏi phải tăng lên, bởi nhu cầu sử dụng ngày càng tăng. Vì thế, cần đòi hỏi có những phương pháp xử lý nước cấp hiệu quả hơn.

Các phương pháp xử lý nước cấp từ nguồn mặt nước

Đầu tiên, để tìm hiểu phương pháp xử lý nước cấp, chúng ta cần phải nắm rõ về các thành phần chính của mặt nước. Hiểu rõ các thành phần có bên trong nguồn nước, thì chúng ta mới có thể lựa chọn được phương pháp xử lý tối ưu nhất. Có thể kể đến như:

Khoáng chất: Hàm lượng khoáng chất của các sông ở Việt Nam còn thấp ( 200 – 500 mg/L);
Độ pH: Nước ở các sông chính có độ kiềm trung tính (7 – 8);
Độ cứng: Nước thuộc nước mềm;
Hàm lượng các ion chính: Chủ yếu là các ion Ca2+, Mg2+, K+, SO42-, CL–, HCO3–, …

Xử lý nước cấp bằng phương pháp hóa lý

Nếu xử lý nước cấp từ nguồn mặt nước, thì những phương pháp hóa lý thực sự khá thích hợp để sử dụng. Có thể kể đến một số phương pháp hóa lý đơn giản, như sau:

• Làm thoáng: Với mục đích làm tăng lượng oxy trong không khí vào nước để oxy hóa Fe 2+, Mn2+ thành Fe3+, Mn4+ tạo thành Fe(OH)3 và Mn(OH)4. Chúng khá dễ kết tủa và tạo sự lắng đọng nhằm khử ra khỏi nước bằng lắng, lọc.
• Oxy hóa bằng clo, clorin, hoặc KMnO4: Với nguồn nước nhiễm bẩn nặng, thì dùng oxy hóa sắt hòa tan ở dạng hợp chất hữu cơ, oxy hóa mangan hòa tan để tạo thành các kết tủa tương ứng. Việc oxy hóa các chất hữu cơ để khử màu, ngăn chặn sự phát triển của rong, rêu, phá hủy tế bào của các vi sinh sản ra chất nhầy nhớt trên mặt bể lọc.
• Keo Tụ – Tạo Bông: Sử dụng các hóa chất keo tụ PAC,PAM để keo tụ làm các cặn lơ lửng được tụ lại thành hạt cặn lớn và lắng xuống bể lắng.
• Khử trùng nước: Đây là khâu cuối cùng trong quá trình xử lý nước ăn uống sinh hoạt. Mục đích để tiêu diệt hoàn toàn các vi trùng gây bệnh.

Xử lý nước cấp bằng phương pháp đặc biệt khác

Đối với việc xử lý nước cấp, cần đòi hỏi yêu cầu cao hơn thì sẽ có những phương pháp đặc biệt khác nhau. Có thể điểm qua một số phương pháp cụ thể như sau:

• Khử mặn và khử muối trong nước bằng phương pháp trao đổi ion, điện phân, lọc qua màng, nhiệt hay chưng cất.
• Khử mùi và vị bằng làm thoáng, chất oxy hóa mạnh, than hoạt tính.
• Làm mềm nước bằng phương pháp nhiệt, phương pháp hóa học, phương pháp trao đổi ion.